Voorliegster/lieger (m/v) gezocht

 In de film Schindler's list was er 1 scene waarvan ik tot mijn schaamte lang moest lachen omdat ik niet meer kan huilen. Een Duitse soldaat haalt onder het puin van een Pools getto een Jood die zich daar verstopte tevoorschijn. Op 30 meter afstand legt een collega soldaat aan en schiet de Jood neer. De Duitse soldaat die de Jood mee sleurde loopt woedend naar de schutter en verkoopt hem een oplawaai. Dan zegt hij: "du hattest mich erschiessen konnen, du dreck ! ". Is Spielberg geniaal of de scenario-schrijver ?

Onlangs zag ik een Amerikaanse soldaat in Irak een burger neerschieten "are you alive ? " "are you alive ? " "do you give up ? ". En de gehavende weerloze man uit Irak werd standrechtelijk geëxecuteerd door de  Amerikaanse soldaat. Misschien wel logisch dat de soldaat opgefokt was, in een groeps- en oorlogssituatie kan een vreedzaam en bescheiden huisvader veranderen in een moordend monster, daarvan zijn in onze fraaie geschiedenis voldoende voorbeelden.

Sommige joden in Amerika en Israël zijn er trots op dat ze nu de wapens kunnen gebruiken die ze niet hadden in 1933-1945 toen ze als makke schapen werden afgeslacht. Leon de Winter krijgt de tranen in de ogen als hij bommenwerpers en de vallende granaatbommen in Libanon ziet, waarbij een honderdtal kinderen meteen de dood vindt en een duizendtal verminkt raakt door splinters en normaalgesproken de rest van het leven een wrok overhoudt aan Israel, de Verenigde Staten en eventueel Europa. Daar gaan weer een stel arme mensen, die niets met Hezbollah te maken willen/wilden hebben.

De grote dictaturen van de twintigste eeuw hebben een ware kunst van hun propaganda gemaakt. Ze wachtten ook niet tot het oorlog was. Alle technieken werden toegepast: pers, film, radio, beeldende kunst, massabijeenkomsten. Nazi-Duitsland had een speciale minister voor propaganda, Joseph Goebbels, die als redenaar niet voor Hitler onderdeed. Dat bleek bijvoorbeeld op 18 februari 1943, toen Goebbels in het Sportpalast te Berlijn de 'totale oorlog' afkondigde. Goebbels maakte net als Hitler bewust gebruik van leugens. Wat telde was het effect. Als de leugen maar vaak genoeg herhaald werd, in alle toonaarden en met alle middelen, nam 'de massa' die leugen op den duur wel voor waar aan. Het woord propaganda komt uit het latijn, het kerklatijn van de rooms-katholieke kerk. Het werd voor het eerst gebruikt in 1622, in de betekenis van 'verbreiding van het geloof'. Later ontstond de seculiere (wereldlijke) betekenis van het uitdragen van een ideaal, een idee, een standpunt. Onder meer de nazi-opvatting van propaganda heeft de negatieve betekenis van het woord versterkt: het met alle mogelijke middelen opruien en misleiden van 'de massa'.

Het begon in 1933. In het verslag van een gesprek tussen enkele bisschoppen van het Vaticaan en de heer A.Hitler valt te lezen dat het onderhoud “hartelijk en nuchter”was. De bisschoppen erkenden met vreugde dat door de nieuwe staat het christendom gesteund, de moraal verbeterd de strijd tegen het bolsjewisme en goddeloosheid met energie en succes gevoerd werd. Tot en met 1943 waren de betrekkingen tussen het Vaticaan en het Nazi bewind allerhartelijkst.

Tegenwoordig heeft het woord propaganda een enigszins geleerde, wat ouderwetse klank. De eerste Voorlichter van de gemeente Amsterdam had het zo vaak over propaganda dat zijn collega-ambtenaren hem Piet Propaganda gingen noemen. De voorlichters van vandaag spreken niet meer van propaganda, maar van communicatie.

Deze Oorlog

Hoe koud is het hart van een president,
die oorlog ziet als een investeringstrend.
Ik zag al die leugens met je nepglimlach wel,
toen je de oorlog verklaarde aan iedereen in de hel.
Maar komt vrede jou wel goed uit ?
Dat kost je namelijk een flinke duit.
Je vader zat in zaken,
menselijk leed mag je niet raken.
Investeren in vlaggetjes, wapens en lijkenzakken
Wij gaan niet de economie maar wel de mensen verlakken
de duivel zet altijd iedereen te kakken

Investeren in onderdrukking, corruptie en ijdelheid
Investeren in gevangenissen, grote bedrijven en financiële vlijt
Oorlog tussen het geloof, oorlog tussen man en vrouw, oorlog tussen de mensen
Oorlog tegen de natuur, oorlog tegen informatie, wat kan ik nou nog meer wensen ?

Maak het jezelf makkelijk en doe niets.
Stel je eens voor, het was oorlog en niemand ging.

Golden days will disappear, nightmares will increase
If you glorify the men of War and slay the men of Peace.

Sting
Terry Callier TimePeace/No one has to tell you/Build a world of love