Is Kant riskant ?

Kort na oplevering van de nieuwe Maasbrug in Rotterdam (de Zwaan) mocht ik in het televisieprogramma van Hanneke Groenteman met de architect ervan discussiëren. Nietsvermoedend heb ik hem toen zelfs enkele vragen over de tuidraden gesteld. Ook voor en na de uitzending heb ik uitgebreid met hem gesproken. Het is een bijzonder aardige, haast aandoenlijke, ietwat kinderlijke jongeman. Er is bijna niets mis met hem, maar ik constateerde toch één weeffoutje: hij leest graag filosofen en gelooft dat zulke subsidieschrokkers iets te zeggen hebben.

Is dat weeffoutje nu verantwoordelijk voor zwiepende tuidraden ? Ik ben bang van wel.
Mijn ervaring is: wie wijsbegeerte omhelst, ontbeert nuchterheid.

In mijn jonge jaren heb ik ook uitvoerig geliefhebberd in de wijsbegeerte. Hartstochtelijk las ik de “grote” filosofen. Aan de Leidse universiteit heb ik filosofiecolleges gevolgd, o.a. bij de onlangs overleden Van Peursen-de man die steeds onder een andere titel dezelfde lezing hield (! Verschrijver: dat thema komt vaak terug bij de belezen Maarten ’t Hart: Michel Montignac: telkens hetzelfde boek onder een andere titel, priesters preken telkens hetzelfde verhaal, enzovoorts enzovoorts. Mensen doen na hun 30ste continu hetzelfde onder een andere titel ?! Oude wijn in nieuwe zakken. Bij Maarten ‘Hart blijft die wijn prima smaken).

Bij Van Peursen heb ik zelfs een jaar lang een werkgroep fenomenologie gedaan waarbij we de geschriften van Husserl uitputtend hebben bestudeerd. Met afgrijzen kijk ik inmiddels op die tijdverspilling terug. Niets heb ik van dat alles opgestoken. De enige les die ik geleerd heb is: wijsbegeerte en wartaal beginnen met dezelfde letter, net als filosofie en flauwekul.

De ethica Heleen Dupuis (vvd) ijvert ervoor dat wijsbegeerte als leervak zal worden ingevoerd op de middelbare scholen. Dat god zulks toch alstublieft verhoede (toch weer de achtergrond van maarten t hart, leg de verantwoordelijkheid daarvoor bij god).
We moeten juist precies het tegenovergestelde doen: wijsbegeerte radicaal afschaffen aan de universiteiten. Eén student filosofie kost de gemeenschap 100.000 EUR per jaar. Weggesmeten geld, tenzij je je praatjes kunt verkopen aan een adviesbureau. Vlotte en snelle praatjesmakers zullen het altijd wel goed blijven doen.

De Amerikaanse natuurkundige en Nobelprijswinnaar Steven Weinberg heeft onlangs een boek gepubliceerd, “Dreams of a Final Theory”, waarin een hoofdstuk te vinden is met de titel “Against Philosphy”. In dat hoofdstuk betoogt Weinberg dat wijsbegeerte gevaarlijk en schadelijk is, geborneerdheid in de hand werkt, vooroordelen aanmaakt en de voortgang van het wetenschappelijk onderzoek belemmert.
Zijn collega John Bahcall heeft venijnig opgemerkt: “Filosofie is de discipline waarin men een heleboel stof doet opwaaien en men vervolgens klaagt dat men niets kan zien. Dat is een mening die door veel geleerden gedeeld wordt.”
Kant was een nare anti-semiet. Descartes heeft wetenschappelijke ontwikkeling eerder tegengewerkt dan bevorderd. Fenomenologie komt na 5000 bladzijdes tot de verbijsterende ontdekking dat wij “in-de-wereld-zijn”. Triviale streepjesfilosofie met zeer beperkte houdbaarheid; de filosofen van tien jaar geleden worden niet meer gelezen en zijn vervangen door andere schreeuwerige praatjesmakers.

Wat mij een beetje tegenvalt van de architect is dat hij, toen de tuiten van de brug gingen zwiepen, zich op het toilet opsloot en niets wou zeggen. Van de wijsgeren die hij heeft gelezen had hij de vrijmoedigheid moeten leren om ook in tijden van nood iedereen onverschrokken te woord te staan. Op dat punt hebben filosofen nooit versaagd. Ze hebben hun wartaal altijd van de daken geroepen.

Klik

En nu in het bovenstaande verhaal/column “filosofen” vervangen door “politici”.
Soms denk ik wel eens dat het bovengenoemde verhaal voor alles en nagenoeg iedereen opgaat: sociologie, psychologie, politicologie, politiek, godsdienst, economie, ambtenaren, overheid, grote bedrijven, “management goeroes”, werknemers, werkgevers, mensen. Geleuter. Klets. Gezwam in de ruimte.

Volgens mij is er bij natuurkunde, wiskunde, scheikunde, de exacte vakken, minder lulkoek mogelijk.

Klik

Ooit zat ik met Annemarie Jorritsma, een vijftal economen en twee juristen rond de tafel. Een econoom hield een prachtig verhaal over het niet bestaan van “bv Nederland”. Sweder van Wijnbergen vond het machtig interessant, Jorritsma zat verveeld voor zich uit te staren. Toen de econoom zijn consistente en doordachte betoog afgerond had zei Jorritsma:

“Wat doe jij toch vreselijk je best, schat !”

Eerst vond ik het wel leuk, maar nu niet meer, de stomme taart ! Nu heeft ze dan een reusachtig huis neergezet in Almere. In de tijd dat zij minister van EZ was ging het verhaal dat zij regelmatig met de helicopter van Friesland naar Den Haag reisde.

Zap

Oh, overheid, ik voel me zo onveilig. Als ik boodschappen ga doen: ik voel me onveilig, overheid ! Als ik een plein oversteek, dan voel ik me zo onveilig, overheid ! Veilig, veilig, veilig, ik wil veilig zijn overheid. Doe iets, overheid ! Verzin een list, overheid ! Laat ik het nou maar duidelijk stellen, overheid: ik heb nog maar één behoefte, één wens, één verlangen voor ik dood ga: dat ik veilig ben, oh overheid.

Zo’n Tijbbe Joustra, eerst dure marmeren rommel in zijn uitkeringscentrale laten plaatsen; de plek waar uitkeringen van 600 EUR per maand worden betaald voor de pechvogels van de samenleving en nu mag diezelfde Tjibbe Joustra het land onveilig maken met zijn “veiligheidspraatjes”. Koopt hij een bunker van een villa in Wassenaar voor de elite, dat die maar veilig is. En dan klaagt Zalm dat dat niet openbaar had mogen worden gemaakt. Leve de open overheid ! Leve de vvd ! Leve Zalm.

Overigens voelde ik me wel onveilig toen een klein menneke in zijn peugeot 106 gisteren hard aan het toeteren was naar een keurig fietsende dochter van 5 jaar. Trap voor zijn balletjes kan hij krijgen. Of dat politiemannetje van 1.70 op zijn te grote motor dat naar mij aan het schreeuwen was in de buurt van de koninklijke stallen. Toen was ik wel heel dicht in de buurt van een douwtje.

Zap

Is Agnes in zwart of wit kant riskant ? Ja. So what ? Kennissen uit de politiek vertellen me dat ze enigszins een drammerige zeikerd is. Daar luister ik niet naar. Wel is het volgende lijstje interessant:

Klik

Volgens onderzoeksbureau trendbox voor Talpa:

Top 4 afknappers voor vrouwen:

1. slechte adem
2. niet lekker ruiken
3. dronken zijn
4. slechte manieren

Top 4 afknappers voor heren:

1. zeuren
2. tattoos/piercings
3. slechte adem
4. ordinaire kleren

4 op de 10 mannen noemt hun partner de “vrouw van hun dromen”, bij de vrouwen zegt meer dan de helft “haar droomman” te hebben gevonden.
Overeenkomsten zijn er ook, 36% van de mannen en vrouwen zou wel eens van geslacht willen wisselen, mannen en vrouwen geven hun sexleven een 6,5 (laag ?).

Zap

Hollywoodsterren vinden zichzelf heel speciaal en hebben een hele grote dosis eigenliefde. Dat is de uitkomst van een onderzoek van twee psychologen uit Amerika.

Onder 'gewone burgers' is de man meestal opschepperiger en baziger dan de vrouw. Het tegenovergestelde geldt voor vrouwelijke beroemdheden. Ook zijn ze 30 procent ijdeler dan de gemiddelde vrouw.

Verder werd uit het onderzoek duidelijk dat Hollywoodsterren hunkeren naar aandacht en een overdreven vertrouwen hebben in hun eigen mogelijkheden. Ook gedragen ze zich vaak wispelturig.

Klik

Ongeveer 12 jaar geleden had ik een korte affaire met een protestantse, rechtse en conservatieve dominante dame. Oei, wat beviel dat goed, sex een 9 en de rest was ook makkelijk. Twee kleine nadelen, ze rook niet zo lekker en ze had zo’n samsonite beauty case waarmee ze drie kwartier in de weer was voor we naar een restaurant gingen.

"You made me so angry in the beginning !" zei ze...

Waarom voelde ik me tijdens die korte relatie goed ? Misschien ook wel omdat ik haar 12 jaar niet meer gezien heb, ze blijft altijd dat verukkulukke wezen van toen. Onder een waterval van blonde lokken had ze regelmatige, zeer zinnelijke trekken. Het soort vrouw dat een man gemakkelijk inspireert tot een zekere roekeloosheid, of anders tot melancholie om de onbereikbaarheid van zoiets moois. Beide reacties leken indertijd een strijd te voeren in mijn hart, met als resultaat dat ik voornamelijk verwarring voelde.



Door Maarten 't Hart en Mano Verschrijver,
drie regels van Martin Koomen