De koning der snoevers

Interview with me, myself and I
Aangezien ik nooit een beroemdheid zal worden, hou ik nu en dan een interview met mezelf. Dan ben ik even beroemd in mijn eigen wereld. Heerlijk in de blote kont. Paul Witteman stelt de vragen.

"Heer verschrijver, hoe bent u er zo toe gekomen om te verschrijven en wie bent u ?"
"In 1995 probeerde ik een zeer knappe (hervormde) dame te strikken, maar dat is mislukt. Toen heb ik mijn eerste verhaal geschreven. Talloze mensen vragen zich af wie die verschrijver nu eigenlijk is. Via verschrijven en dit interview licht ik een tipje van de sluier op (hum, hum, even een besmuikt lachje van mijn knappe arrogante kop over dergelijke snoeverij en hoogmoed). "

Vindt u zichzelf een goed schrijver ?
Ja, ik kan aardig verschrijven, al zeg ik het zelf.

Weet u dat sommige mensen een hekel aan u hebben ?
Nee, hoe kan dat nou, ik ben helemaal niet bekend. Daarom ben ik zo blij dat ik anoniem blijf. Stel je voor dat ik beveiliging of bewaking nodig zou hebben, dan is je leven toch voorbij, ik wil vrij zijn om te gaan en staan waar ik wil.

Misschien heeft u de capaciteit niet om beroemd te zijn ?
Misschien, maar ik heb in ieder geval geen bewaking of beveiliging nodig, ik word met rust gelaten.

Is vrijheid geen illusie ?
Dat is te moeilijk voor me. Ik heb een hekel aan praatjes van filosofen over vrijheid. Tijdens vakantie voel ik me vaak vrij. Dat is het nare van geld, je kunt er vrijheid mee kopen, denk ik wel eens. Tegelijkertijd komt er een omslagpunt waar je bezeten wordt door je bezit. Waar je gevangene wordt van je geldzucht.

Heeft u humor ?
Ik kan lachen om anderen, soms verzin ik grapjes maar die worden niet door iedereen even leuk gevonden. Een cabaretier zoals Youp van ’t Hek of Hans Teeuwen zal ik nooit worden, niet leuk genoeg. Soms doe ik ook daar alsof, ik fingeer een interview, ik fingeer dat ik in het theater schitter, maar dat laatste hou ik 1 minuut vol omdat mensen meestal rotte tomaten gaan gooien, zelfs in mijn verbeelding.

Wat doet u eigenlijk voor de dagelijks kost ?
Ambtenaar, jurist, beleggen, verschrijven, ongelukkig zijn, gelukkig zijn, mezelf vragen stellen.
Zo vraag ik me af waarom er een dure secretaris generaal wordt aangesteld om 15.000 ambtenaren eruit te werken ? Waarom iemand voor 150.000 EUR aanstellen, als die 14 andere secretarissen generaal dat werk niet kunnen ?
De oplossing is vrij eenvoudig. Leidinggevende ambtenaren draaien alleen maar
non productieve uren !

(even een stilte laten vallen om gewichtig over te komen en arrogant naar mijn nagels kijken van mijn prachtige en sierlijke hand, jezelf gehaat maken is ook een kunst)

Toen de taakstelling van Balkenende I bekend werd gemaakt, was de eerste benauwde vraag van alle leidinggevenden: “geldt dat ook voor de non productieve uren, 10-20% minder ambtenaren ?”.

Daar kan ik me nog steeds kwaad over maken. Leidinggevenden worden vorstelijk betaald en ze doen weinig tot niets. Slechts overleg, tijdschrijfstaatjes nakijken, functioneringsgesprekken houden en gesloten mt retraite. Ga toch helemaal in retraite. Logisch dat zoveel ambtenaren schaaldieren worden.

Op de basisschool waar mijn kinderen naar school gaan werkt een gouden kracht, juf Anita, geliefd door de leerlingen, door de ouders en door haar collega’s. Er is geen budget meer om haar die 15.000 EUR per jaar te betalen.
Bij de rijksoverheid verdienen al die non productieve leidinggevenden van 70.000 EUR per jaar tot en met 200.000+ EUR per jaar (een enkele gewiekste verzuurde viezerik zoals Herre Kingma). Daar kan ik bijna ziek van worden, en toch is die onrechtvaardigheid er altijd geweest en zal dat wel blijven duren. Helaas. Maar ik heb geen zin om mijn hele leven te vechten tegen de bierkaai.
Toch zou het niet slecht zijn om de leidinggevenden 15% minder uit te betalen en ze 15% minder te laten werken. Niemand die daar wat van merkt. Overigens heb ik ook een tweetal leidinggevenden gekend die correct en goed waren en prettig meewerkten en meedachten. De andere acht waarvoor ik gewerkt heb waren matig, twee waren ronduit bedroevend, dergelijke laffe wezels moeten ze in een kooitje opsluiten en af en toe een rotschop geven. Stelletje laffe leugenaars.

Zou u acteur willen worden ?
Hoeren….soms knappe hoeren. Maar "wat je zegt ben je zelf" heb ik verankerd of verinnerlijkt. Ik sluit niet uit dat ik zelf ook een hoer en een laffe wezel ben (niet overwegend, af en toe)

Wat zijn uw favoriete schrijvers ?
Maarten t Hart, WF Hermans, FB Hotz, Martin Koomen, Gerrit Komrij-periode gehad, Midas Dekkers periode gehad, Patricia Highsmith periode gehad, Roald Dahl periode gehad, Rascha Peper periode gehad. Simon Vestdijk periode van 15 t/m 22 jaar, meer dan 20 jaar geleden nu. Een periode betekent dat ik bijna alles lees van die schrijver.

Dick Hillenius, de (overleden) bioloog, wilde er geen hierarchie op na houden, hij onderging kunst (muziek, literatuur) zonder een echt waarde-oordeel uit te willen spreken. Volgens Maarten ’t Hart was dat een instelling waarmee hij verstarring, vast raken, “zitten blijven”, veiligheid wilde voorkomen.

Hij wilde de onbevangenheid van een kind voor al wat nieuw is bewaren.

Wat hij schreef waren ideetjes die uit zijn hersens opkwamen en die geuit moesten worden en dan ook weer even gemakkelijk vervangen konden worden door andere ideetjes. Alles was herroepbaar en kon weer anders geformuleerd worden.

(weer even die stilte, alsof ik kan nadenken…napraten, dat kan ik)

Die angst voor verstarring is een vermomming van een heel andere, en veel wezenlijker angst: de angst voor de dood. Vreemd, voor een bioloog, wat is nu natuurlijker dan de dood ? Ons bestaan danken we aan die miljarden sterfgevallen voor ons. Evolutie.
Door die angst voor verstarring heeft het werk van Hillenius iets vluchtigs, een voorbijgaande indruk in woorden willen vangen. Doordat hij zo bang was ergens vastgelegd te worden, wilde hij ook niet weten van een hierarchie of plaatsbepaling in de kunst. Biologen kunnen zich aan onderlinge concurrentie onttrekken doordat zij elk een eigen plant of dier hebben waar zij zich mee bezig houden. Pianisten kunnen vergeleken worden, wat moordende concurrentie betekent. Kunst wedijvert niet. Van hiërarchisch denken distantieerde hij zich.

Toch wedijvert kunst net zo sterk om te overleven, alleen de Max Havelaar van Multatuli wordt in Nederland nog wel gelezen, het enige Nederlandse boek dat de 19e eeuw overleefd heeft. Doordat Hillenius tegen hierarchie wass liet hij zelden blijken wat hij verafschuwde. Wat hem niet beviel ging hij eenvoudig uit de weg. Maar muziek wordt toch niet gemaakt uit concurrentie overwegingen ? Ik verschrijf toch niet vanwege concurrentie ? Zou ik me zorgen moeten maken om al die varkens of schrijvers aan de trog ? Wil ik daartussen en plaatsje verwerven ?

Maarten t Hart kan zich nog herinneren dat Hillenius meedeed aan discussieprogramma’s over godsdienst en pseudo-godsdienst, voorgezeten door een van de grootste griezels in Nederland: Freek de Jonge. Hillenius bestempelde daarin alle irrationaliteit, alle metafysica, alle parapsychologie als onzin, dwars tegen de mening van de rest van het gezelschap in. Heel tv-kijkend Nederland kon dat zien, en tientallen mensen die ik sprak waren woedend op Hillenius, maar ik bewonderde hem om de rust en waardigheid waarmee hij, in dat gezelschap, zijn afwijkend standpunt naar voren bracht.

Heeft u favoriete boeken, heer Verschrijver ?
Lotte Weeda van Maarten t Hart en een deerne in lokkend postuur (persoonlijke kroniek 1999)
Wie scheep gaat van Rascha Peper
Onder professoren en nooit meer slapen van WF Hermans
De bijtende en spottende columns van Gerrit Komrij (niet zijn literatuur).
This sweet sickness en de ripley reeks van Patricia Highsmith
Kind tussen vier vrouwen van Simon Vestdijk
De portland reeks van Martin Koomen
De boekjes van Piet Vroon, vooral “toestanden” en "de ziel te lijf".
Slothoofdstuk van “niet morgen, maar nu” van Wayne Dyer
Boeken van F.B Hotz , titel ben ik kwijt.
Sinds ik kinderen heb, lees ik nog maar weinig, een tiental boeken per jaar.


Wat is uw favoriete muziek ?
Terry Callier, Sting, Dowland, Bach, Mozart, Vivaldi, Miles Davis, Jazz

Kunt u zelf muziek maken ?
Nee, helaas amuzikaal. Vergeeft u mij, heer Witteman, maar nu raak ik verveeld van mijzelf. Als ik weer eens wat leuke grapjes heb of echt iets te vertellen heb, dan kunt u bij mij terug komen. Of misschien klop ik nog eens bij u aan. Adieu, mijn muzikale vriend, mijn gevoelige Bach-kenner.

Als je zo'n interview leest, dan krijg je toch de neiging om een schot hagel te lossen op die blote kont, wat ?