Het grote (zelf)medelijden

Het gedraagt zich als een varken...
... maar varkens in de vee-industrie lijken niet meer op hun voorouders

Het huidige varken is een heel ander beest dan het originele beest. Ze zouden elkaar nauwelijks herkennen. Een echt varken is een vlug, behendig en stevig beest met een topsnelheid van 65 kilometer per uur, een actieradius van 50 kilometer per nacht en een gewicht van rond de 100 kilogram. Met hun kleine oogjes kunnen varkens heel goed zien, ook kleuren en ’s nachts. Ze hebben een uitstekend gehoor en een fantastisch reukvermogen: ze kunnen met de neus net zo goed tasten en voelen als mensenhanden.

Wilde varkens

Wilde varkens eten echt alles: planten, wortels, paddestoelen, kadavers en levende dieren. Ze kunnen dan ook gevreesde jagers zijn: ze kunnen je achtervolgen, insluiten en op een niet erg plezierige manier opvreten. In de wildernis van Midden-Amerika lopen de mensen niet voor niets met pistolen op zak om zich te beschermen tegen de varkens. Ook boeren weten dit: ze lopen dan ook altijd achter het varken en niet ervoor zoals bij koeien. Met hun uitermate sterke gebit zijn varkens in staat het vlees van de kuiten te scheuren. Te meer daar varkens humeurig worden als anderen hun het uitzicht benemen.

Varkens zijn verder goede zwemmers en wilde varkens komen dan ook vaak in waterrijk gebied voor. Vissen doen ze nog net niet, maar varkens zijn enorm goed aangepast, hebben onderling een sterke band en zijn zeer sociaal en pienter.

Zeugen in de vrije natuur

De damesvarkens (zeugen) lopen en slapen in groepen. Als het koud is slapen ze dicht op elkaar, als lepels in een bestekbak. Als ze ’s nachts hun behoefte moeten doen, staan ze voorzichtig op om dit elders te doen en nemen daarna hun plaats weer in.

Speels en zindelijk

Biggen zijn dankzij intensieve training door de moeder al na een week zindelijk. Elke big verwerft na de geboorte zijn of haar eigen vaste tepel. Na een eerste periode van strijd, is de zaak beklonken en kunnen de broertjes en zusjes in harmonie opgroeien. Biggen zijn heel speels en schrander en kunnen zichzelf prima vermaken. Ze rennen rond, springen met vier poten in de lucht, duwen elkaar om en houden van een partijtje worstelen.

Varkenstaal

Zeugen trekken in groepen met de biggen rond, terwijl de mannetjes (beren) op afstand blijven. Onderling hebben de varkens een taal met zo'n 40 verschillende uitdrukkingen.

Zo sluw als een…

Een natuurfilm vertoonde beelden van een groep rondscharrelende varkens in India. Op een dag slaagde een panter er in een big onder hevig gekrijs te verschalken. De volgende dag verscheen de panter weer en was er een tweede big verdwenen. Op de film is te zien dat de varkens na dit tweede echec in conclaaf bijeenkomen en overleg voeren voor het geval de panter weer op zou draven. Op een dag was het zo ver. De varkens deden net alsof ze de panter niet zagen, maar zorgden er wel voor dat de biggen een beetje uit zijn buurt bleven. Toen hij binnen hun bereik was gekomen, draaiden de varkens zich als op commando allemaal tegelijk om en bestormden de panter van alle kanten om hem te spiesen op hun slagtanden. De panter schrok zo verschrikkelijk dat hij met vier poten in de lucht sprong en op de ruggen terecht kwam van de varkens. Die noodsprong redde hem het leven en vluchtend over de ruggen ging hij er vandoor.

Stroomlijning

Op schilderijen uit de 16e en 17e eeuw is heel duidelijk te zien dat de toenmalige varkens gestroomlijnd zijn. Ze hebben stevige poten, een donkere, harige en stevige huid en hun neus was veel groter dan die nu is. Door fokprogramma's is de huid van het hedendaagse varken bleek en haarloos, waardoor het in de zon snel verbrand. Daarnaast is de neus van het varken, zijn radiator, sterk ingekort, waardoor zijn temperatuur wel drie graden Celsius kan stijgen. Verder zijn de varkens veel zwaarder geworden en hebben ze korte pootjes gekregen.

Het doorgefokte en mishandelde varken in de bio-industrie

Als we varkens warmtetechnisch beschouwen als een cilinder op pootjes met een romp van 50 centimeter doorsnee en een lengte van één meter, dan geeft een vergroting van de romp (R) met tien tot vijftien centimeter (waarbij de lengte (L) van het varken constant blijft) volgens de aloude formule: Inhoud = pi R2L, een toename van de inhoud met een factor 2,6. De oppervlakte van de cilinder neemt bij dezelfde toename van de straal echter maar toe met een factor 1,8 - volgens 2pi (R2+ RL). De verhouding tussen inhoud en oppervlakte is een maat voor de warmteafvoermogelijkheid.

Slechte warmteafvoer

Het moderne, tonnenronde en kort geneusde varken heeft een warmteafvoer dat in totaal een factor 5 slechter is dan dat van zijn collega in het wild. Varkens in schuren in hete zomers en varkens op transport bezwijken dan ook gauw en op een buitengewoon onplezierige wijze.

Verstoring van de tafelmanieren

Varkens zijn zoals gezegd sociale dieren en net als mensen gaan ze gezamenlijk 'aan tafel'. Voederautomaten in de bio-industrie zorgen er echter voor dat varkens één voor één moeten eten en dat sommige varkens dus eerder beginnen. Dit wordt door de andere varkens zeer ongemanierd gevonden en leidt tot grote frustratie en onderlinge vijandigheid.
Onverdoofde castratie

Een tragische gebeurtenis in het leven van elk mannelijk biggetje is de onverdoofde castratie. In Nederland zijn boeren dit verplicht. Het gaat hier om 22,5 miljoen Nederlandse biggen per jaar die onverdoofd gecastreerd worden. De boer kan en wil geen dierenarts inschakelen voor de verdoving, omdat dit te duur is. Onderzoek van Nederlandse dierenartsen heeft aangetoond dat de ingreep enorm pijnlijk is en nog een week na de ingreep voelbaar. Vaak krijgen de biggen last van diarree en misselijkheid, waarvoor ze dan (weer extra) antibiotica krijgen.

Oorbeschermers

De biggen maken tijdens het castreren zo'n lawaai dat de boeren verplicht zijn met oorbeschermers te werken, omdat hun gehoor anders beschadigd wordt. Het arme moedervarken moet vastgeklemd tussen stalen rekken toestaan dat haar kroost wordt mishandeld, kan de oren niet sluiten en heeft geen enkele mogelijkheid haar frustratie en onmacht af te reageren.
Shock

Varkens kunnen door stress in een shocktoestand geraken. Hun ledematen raken dan van achteren naar voren verstijfd, hetgeen gepaard gaat met enorme angsten, hevige pijnen en uiteindelijk de dood.

Jeuk

Anders dan vrijwel alle andere huisdieren (katten, kippen, konijnen) kan een varken zich niet zelf wassen. Als een varken buiten water krijgt, dan zal hij dit vaak mengen met zand om een modderbad te kunnen nemen. Ze doen dit het liefst met zijn allen, knorren daar tevreden bij en ontspannen zichtbaar. Na afloop schuren ze zich zelf schoon en raken daarmee parasieten en andere irritaties kwijt. De meeste varkens in de bio-industrie hebben geen enkele mogelijkheid zich schoon te maken en hebben daarom heel veel last van jeuk.

Ellendig leven

Wie denkt dat deze opsomming wel voldoende ellende bevat, heeft gelijk, maar in de praktijk zijn er nog veel meer problemen, zoals de wegkwijnziekte, gewrichtsstoornissen door een gebrek aan beweging, gestoord gedrag door een totaal gebrek aan afwisseling, zeugen die na twee jaar al versleten zijn, terwijl ze in de natuur wel vijftien jaar kunnen worden.

De boer als manager

Van alle goede eigenschappen van het varken blijft in de bio-industrie weinig over. De gemiddelde boer weet nauwelijks iets van het natuurlijk gedrag van zijn dieren en des te meer van budgetteringen, voedermachines en bankkredieten. De boer van nu lijkt in niets op de archaïsche boer, die in een romantische omgeving, onder de bomen voor zijn eeuwenoude boerderij tevreden een pijp rookt, terwijl zijn gezonde dieren op het weiland in de ondergaande zon staan te dromen.

Gemakkelijk aanpassen aan de ‘nieuwe’ omgeving

Curieus genoeg weten varkens uit de bio-industrie hun normale leven snel weer op te pakken. Varkens uit de bio-industrie die in Zweden vrij waren gelaten in een stuk bos, begonnen al heel snel groepen te vormen, eten te zoeken, biggen op te voeden en nesten te bouwen. Hun intelligentie zorgde er voor dat ze zich snel aan hun omgeving aan konden passen en het was duidelijk te zien hoe opgewekt en speels de dieren in hun nieuwe omgeving waren.

De gefokte mens

Zouden we mensen net zo fokken als varkens dan zou een volwassen man dunne pootjes hebben van nauwelijks een halve meter lang, een mopsneus, een bleke en slechte huid en een rolmopsachtig lijf van 200 kilo, vaak bijna stikken van de hitte of vergaan van de jeuk en vaak ook allebei.

Help onze varkens

Vergelijken we het vriendelijke, intelligente en sociale dier dat zelfstandig in de bossen zijn voedsel weet te vinden, voor zijn vijanden een geducht tegenstander en voor het kroost een zorgzame ouder is, met de met groeihormonen volgepropte en mishandelde worst van tegenwoordig, dan mag iedereen met een beetje gevoel daar maar één conclusie aan verbinden:

Help onze varkens en eet geen vlees uit de intensieve veehouderij!