vhat i vhant iezz that she choses life over death, niet de gebaande weg van zekerheid of predestinatie, maar nieuw, anders, durf of so..

Dat je zo boven jezelf, mij en iedereen uitstijgt. Niet superieur zijn door superieur te doen maar door het te zijn. 

Eigenlijk Mies. Eindelijk.

'Nou, het is een beetje gruwelijk, vind ik. Zo van: het einde nadert. Dus ik heb nu de televisie maar de hele dag aan staan, dan is er geluid. Slaat ook nergens op, maar dat is mijn remedie tegen de stilte. Verder heb ik ongelooflijk veel aanloop van de kinderen, kleinkinderen, van vrienden. Het is vaak te veel, maar erg lief. Een warm bad van liefde en genegenheid. Dat klinkt een beetje hysterisch, maar het is wel zo. Ze zijn er, ze vergeten me niet.'

Marc-Marie Huijbregts vertelde: 'Mies en Leen waren zo'n goed stel. Opeens moest Mies weer ontdekken wie ze was, als mens alleen.'

'Ik ben niet een ander mens geworden of zo. Wel een eenzamer mens, ik ben me continu bewust van Leens afwezigheid. Nou moet ik niet weer hysterisch worden, maar geloof me dat als je zolang getrouwd bent geweest, je steeds geluiden hoort waarbij je denkt: o, daar komt hij aan. Maar dan komt hij dus niet. Ja, dat soort dingen, dat is gruwelijk. Mensen zeggen: het went. Nou, dat vind ik zo'n shittekst. Het went helemaal niet. Je leert ermee leven, maar dat is iets anders.'

Freek de Jonge, een vriend van u, zei: 'Mies is heel evenwichtig. Dat fascineert me. Ze is in balans, terwijl ze in haar leven zowel bijna goddelijk als bijna duivels is verklaard. Leen was essentieel in die evenwichtigheid.'

'Dat is zo. We hielden elkaar in evenwicht. Als het indutte, porde ik de boel op. Als ik te overdreven was, kalmeerde Leen me. Dat hebben we zo'n zestig jaar volgehouden, lang hè. Wel mooi van Freek. Heb je meer uitspraken waarop ik kan reageren?'

Hans Wiegel noemde u dapper. Hij zei: 'Mies is hard voor zichzelf.' Maarten van Rossem en Jeroen Krabbé zeiden ook zoiets.

'Dat weet ik niet hoor, maar hoe goed ken je iemand eigenlijk? Ja, Leen kende mij, tot op mijn wortels. Maar als mensen zeggen dat ik hard ben of de boel op een rijtje heb, denk ik dat ze zich een beetje vergissen.'

Ja?

'Ja, want ik heb de boel helemaal niet zo op een rijtje. Ik doe maar wat. Ik vind het ook moeilijk over mezelf te praten. Hoe weet je nou hoe je zelf in elkaar zit? Je dénkt het wel, maar er hoeft maar iets te gebeuren en je reageert zó eigenaardig. Maar Leen kende mij. Een heerlijke man.'

Wat vindt u nu anders?

'Oh, er is zoveel anders. Ja, verschrikkelijk. Mensen denken niet meer zelf na, maar luisteren naar wat de baas zegt. Daar begint het al mee. En ze accepteren alles, elk programma dat ze aangeboden krijgen. Dat zie je ook. God, ik heb soms zo met ze te doen, vooral de vrouwen op tv. Die racen van het ene programma naar het andere. Onvoorstelbaar! Voor kritiek hebben ze geen tijd, want ze moeten door naar het volgende programma. Ze doen hun best, maar hoe doen ze hun best? Ook zoiets: ieder mens heeft zijn eigen persoonlijkheid, maar die zie je helemaal niet meer. Je ziet steeds maar dezelfde soort vrouwen op het scherm! Hetzelfde aangekleed, hetzelfde opgemaakt, dezelfde haardos. En ze zeggen allemaal van die keurige zinnen, die ze oplezen van de autocue. Zelfs een simpel 'goedenavond dames en heren' staat erop! Dat slaat nergens op, maar de angst regeert.'

Ook het stuk over Vietnamese bootvluchtelingen lijkt nog actueel.

'Ja, dat had gisteren geschreven kunnen worden. Het proces verloopt elke keer hetzelfde. Eerst loopt je hart over en hebben we goede voornemens en dan slaat het om in: ze moeten het niet te gek maken, hè? Opeens vinden we dat het er wel erg veel zijn, terwijl wij al genoeg te stellen hebben met woningnood, werkloosheid en economische ellende. Dus hoe lang houden mensen het vol goed te zijn? Dat is een vraag van alle tijden. Ik denk niet zo lang. Je zag het laatst weer toen er een brand was in een asielzoekerscentrum in Frankrijk. Het is toch te verschrikkelijk voor woorden om te zien hoe die mensen daar neergepleurd worden in een sporthal, als objecten die je niet meer kunt gebruiken? Maar ja, ik heb makkelijk praten. Ik zit rustig en vredig hier. In Nederland gaat het natuurlijk geweldig. Al denken veel mensen daar anders over, die zijn bang.'

U had vier kinderen en een drukke baan. Had u wel eens moeite met die combinatie?

'Ik heb lang geleden een keer een lezing van Hedy d'Ancona bijgewoond waar veel vrouwen zaten die vonden dat vrouwen vooral moesten zorgen. Toen zei ik, naïef: 'Als je verdient, kun je toch een oppas regelen of een hulp? Dat maakt het zoveel rustiger om de deur uit te gaan.' God, dat was vloeken in de kerk. Maar ik heb gelijk. Al gaat al je verdiende geld eraan op, je hebt de vreugde van leuk werk. Je moet het goed regelen, zo simpel is het. Je kan het niet aan je man overlaten, dat wordt niks.'

U zei eens: 'Ik was geen seksbom, geen Katja Schuurman, en werd daarom aardig gevonden door zowel mannen als vrouwen.' Hoe belangrijk was uw uiterlijk? Was u aan de botox gegaan als u nu had gepresenteerd?

'Nee. Ik zou lekkere crèmetjes gebruiken. Leco stuurt me zo nu en dan wat, zijn motto is: blijf smeren. En dat is zo. Je wordt er niet bloedjong of mooi van, maar je ziet er wel goed uit. Dat spuiten is geen vooruitgang, hè. Ik noem geen namen, maar ik zie mooie vrouwen die eerst gewoon wat ouder worden en opeens zien ze er niet meer uit! Vind je niet?'

Rimpels schijnen een louterende werking te hebben.

'Dat zeggen ze, hè. Vreselijk woord, maar het is wel zo. Ja.'

Móét u nog veel van uzelf? 'U schrijft: 'Ik moet doorgaan met leven, er zijn voor lieve, dierbare mensen en bijdragen wat ik kan.'

'Dat is zo. Een kleine kring kan eeuwig een beroep op me doen. Die hoeven maar een kik te geven en ik ben er voor ze. Daarbuiten moeten ze me maar met rust laten. Het is mooi geweest.'


'Ik was zo dociel als de pest, hoor'
'alle respect voor yvon jaspers, maar ik word kriegel van dat verpleegsterstoontje'
'ik word er gek van hoe ze me allemaal willen troosten'